ਚੰਡੀਗੜ, 03 ਮਈ 2020: ਪੰਜਾਬ ਸਿਹਤ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਕੋਵਿਡ-19 ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਲਈ ਵੱਡੀ ਉਮਰ ਵਾਲਿਆਂ / ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਦੇਖਭਾਲ ਲਈ ਐਡਵਾਈਜ਼ਰੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਭਲਾਈ ਵਿਭਾਗ ਵਲੋਂ ਜਾਰੀ ਇੱਕ ਪੱਤਰ ਵਿੱਚ 60 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਅਤੇ ਅਤੇ ਉਨ•ਾਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਦਿਸ਼ਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਕੋਵਿਡ -19 ਦੇ ਫੈਲਣ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕੇ।
60 ਸਾਲ ਜਾਂ ਇਸਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਨਾਗਰਿਕ ਆਪਣੀ ਘੱਟ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਸ਼ਕਤੀ ਅਤੇ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ਤੇ ਕੋਵਿਡ-19 ਲਈ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਹਨ। ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਵੀਡ -19 ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਅਸਰ ਬਹੁਤ ਗੰਭੀਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਨਿਸਬਤ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੀ ਵੱਧ ਮੌਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਰੇ ਵਿਅਕਤੀ ਜੋ 60 ਸਾਲ ਜਾਂ ਇਸਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਕ ਜਾਂ ਵਧੇਰੇ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਦਮਾ, ਦੀਰਘ ਰੁਕਾਵਟ ਵਾਲੀ ਪਲਮਨਰੀ ਬਿਮਾਰੀ (ਸੀਓਪੀਡੀ), ਬ੍ਰੌਨਕੈਕਟੀਸਿਸ, ਪੋਸਟ ਟਿਬਰਕੂਲਰ ਸੀਕਲੇਏ, ਅੰਤੜੀ ਫੇਫੜੇ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ, ਦਿਲ ਸਬੰਧੀ ਬਿਮਾਰੀਆਂ, ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ, ਦੀਰਘ ਜਿਗਰ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅਲਕੋਹਲ ਅਤੇ ਵਾਇਰਲ ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ, ਦੀਰਘ ਨਿਰੋਲੌਜੀਕਲ ਹਾਲਤਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪਾਰਕਿਨਸਨ ਰੋਗ, ਸਟ੍ਰੋਕ, ਸ਼ੂਗਰ ਰੋਗ , ਹਾਈਪਰਟੈਨਸ਼ਨ /ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ, ਕੈਂਸਰ ਆਦਿ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹਨ ਉਹਨਾਂ ਲਈ ਕੋਰੋਨਾਵਾਇਰਸ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਐਡਵਾਈਜ਼ਰੀ ਮੁਤਾਬਕ ਸਾਰੇ ਸੀਨੀਅਰ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਹਰ ਸਮੇਂ ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰਹਿਣ, ਘਰ ਵਿਚ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਵੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰੋ, ਜੇ ਮਿਲਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਤਾਂ ਬੈਠਣ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਅਜਿਹੀ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਕਿ ਹਰੇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿਚਕਾਰ ਘੱਟੋ ਘੱਟ 1 ਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ਬਣੀ ਰਹੇ, ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਮਿਲਦੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਹੱਥ ਮਿਲਾਉਣ / ਜੱਫੀ ਪਾਉਣ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਇਕ ਬਜ਼ੁਰਗ ਨਾਗਰਿਕ ਇਕੱਲਾ ਰਹਿ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਘਰ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਚੀਜ਼ਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਲਈ ਆਪਣੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਗੁਆਂਢੀਆਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਿਆਂ ਵਿਚਾਰ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ ਤੇ ਖਾਣ ਪੀਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਹੱਥਾਂ ਨੂੰ ਧੋਵੋ ਅਤੇ ਅਤੇ ਵਾਸ਼ਰੂਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸਫਾਈ ਕਰੋ। ਹੱਥ ਦੀ ਹਥੇਲੀ ਅਤੇ ਹੱਥ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਪਾਸੇ , ਉਂਗਲਾਂ ਅਤੇ ਅੰਗੂਠੇ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰਲੀ ਥਾਂ ਅਤੇ ਗੁੱਟ ਨੂੰ ਘੱਟੋ ਘੱਟ 40 ਸੈਕਿੰਡ ਲਈ ਸਾਬਣ ਨਾਲ ਧੇਣ । ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਹਰ ਦੋ ਘੰਟੇ ਬਾਅਦ ਹੱਥ ਧੋਣ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਵੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਹੱਥ ਧੋਣ ਲਈ ਅਲਕੋਹਲ ਵਾਲਾ ਸੈਨੀਟਾਈਜ਼ਰ (ਘੱਟੋ ਘੱਟ 70% ਈਥਾਈਲ ਅਲਕੋਹਲ ਵਾਲਾ) ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਹੱਥ ਸਾਫ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੇ ਹੋਣ ਪਰ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 3 ਐਮਐਲ ਸੈਨੀਟਾਈਜ਼ਰ (ਲਗਭਗ 2 ਵਾਰ ਦਬਾ ਕੇ ਕੱਢੋ) ਸੁੱਕੇ ਹੱਥਾਂ ਤੇ ਲਗਾਓ ਅਤੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 30 ਸੈਕਿੰਡ ਤੱਕ ਮਲ ਕੇ ਹੱਥ ਧੋਤੇ ਜਾਣ।ਧਿਆਨ ਵਿਚ ਰੱਖੋ ਕਿ ਛੂਹਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਐਨਕਾਂ, ਦੰਦ, ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਬਕਸੇ, ਬਰਤਨ ਆਦਿ ਨੂੰ ਵਰਤੋਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਚੰਗੀ ਤਰ•ਾਂ ਸਾਫ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਖੰਘ / ਛਿੱਕ ਆਉਣ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਬਜ਼ੁਰਗ / ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮੂੰਹ ਨੂੰ ਢੱਕਣ ਲਈ ਰੁਮਾਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਫਿਰ ਆਪਣੀ ਜੇਬ / ਪਰਸ ਵਿੱਚ ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਰੱਖਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਰੁਮਾਲ ਦੀ ਸਤਹ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਨਾ ਆਵੇ। ਜੇ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਕੋਲ ਰੁਮਾਲ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਖੰਘਣ ਲਈ ਮੂੰਹ ਝੁਕਾ ਕੇ ਕੂਹਣੀ ਵਿੱਚ ਛਿੱਕਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰਸ ਖੰਘ / ਛਿੱਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੇ ਹੱਥਾਂ ਤੇ ਹੋਰ ਭਾਗਾਂ ਨੂੰ ਨਿਰਧਾਰਤ ਢੰਗ ਮੁਤਾਬਕ ਸਾਬਣ ਨਾਲ ਧੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੂੰ ਹਰ ਸਮੇਂ ਆਪਣੇ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਚਿਹਰੇ, ਮੂੰਹ, ਨੱਕ ਅਤੇ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਛੂਹਣ ਤੋਂ ਗੁਰੇਜ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੂੰ ਟਾਇਲਟ ਦੇ ਵਾਸ਼ਬੇਸਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੋਰ ਕਿਤੇ ਥੁੱਕਣਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੀਦਾ ।
ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਲਈ ਖਾਸ ਸਲਾਹ: ਸਾਰੇ ਛੋਟੇ ਅਤੇ ਵੱਡੇ ਇਕੱਠਾਂ-ਸਮਾਜਕ, ਧਾਰਮਿਕ ਆਦਿ ਤੋਂ ਹਰ ਹਾਲ ਵਿਚ ਬਚੋ। ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸਰਗਰਮ ਰਹੋ, ਘਰ ਵਿਚ ਹਲਕੇ ਅਭਿਆਸ ਅਤੇ ਯੋਗਾ ਕਰਨ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਘਰ ਪਕਾਏ ਤਾਜ਼ੇ ਗਰਮ ਖਾਣੇ ਦੁਆਰਾ ਸਹੀ ਪੋਸ਼ਣ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਡੀਹਾਈਡਰੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਵਾਰ ਵਾਰ ਪਾਣੀ ਪੀਤਾ ਜਾਵੇ, (ਕਿਡਨੀ / ਜਿਗਰ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਪੀੜਤ) ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਾਵਧਾਨੀ ਅਤੇ ਤਾਜ਼ੇ ਜੂਸ ਦੇ ਸੇਵਨ ਵਿਚ ਵਾਧਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਬਜ਼ੁਰਗ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਡਾਕਟਰ ਦੁਆਰਾ ਦੱਸੇ ਅਨੁਸਾਰ ਆਪਣੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਲੈਣ, ਅਜਿਹੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਨਿਰਧਾਰਤ ਦਵਾਈਆਂ ਦਾ ਲੋੜੀਂਦਾ ਸਟਾਕ ਹਰ ਸਮੇਂ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਉਪਲਬਧ ਰੱਖਣ, ਆਪਣੀ ਸਿਹਤ ਦੀ ਖੁਦ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਨ। ਜੇਕਰ ਉਨ•ਾਂ ਨੂੰ ਬੁਖਾਰ, ਖੰਘ ਅਤੇ / ਜਾਂ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਤਕਲੀਫ ਜਾਂ ਸਿਹਤ ਸੰਬੰਧੀ ਕੋਈ ਹੋਰ ਸਮੱਸਿਆ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਨੇੜੇ ਦੀ ਸਿਹਤ ਕੇਂਦਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਡਾਕਟਰੀ ਸਲਾਹ ਦੀ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਪਾਲਣਾ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਪਰਿਵਾਰ, ਦੋਸਤਾਂ ਆਦਿ ਦੁਆਰਾ ਦਵਾਈ ਜਾਂ ਉਪਾਅ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਿਸੇ ਸਵੈ-ਨਿਰਧਾਰਤ / ਤਜਵੀਜ਼ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰੋ ਅਤੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਸਿਹਤ ਕੇਂਦਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਰੁਟੀਨ ਦੀ ਜਾਂਚ ਲਈ ਕਿਸੇ ਵੀ ਮੈਡੀਕਲ ਦਫਤਰ / ਹਸਪਤਾਲ ਜਾਣ ਤੋਂ ਗੁਰੇਜ਼ ਕਰੋ। ਜਿੱਥੋਂ ਤੱਕ ਸੰਭਵ ਹੋ ਸਕੇ ਡਾਕਟਰੀ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਲਈ ਟੈਲੀ- ਕਨਸਲਟੇਸ਼ਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ।ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਟੈਲੀ-ਕਾਉਂਸਲਿੰਗ ਹੈਲਪਲਾਈਨ ਨੰ: 1800-180-4104 ਹੈ। ਬਜ਼ੁਰਗ ਆਪਣੀਆਂ ਚੋਣਵੀਆਂ ਸਰਜਰੀਆਂ (ਜੇ ਕੋਈ ਹੈ) ਜਿਵੇਂ ਮੋਤੀਆ ਦੀ ਸਰਜਰੀ ਜਾਂ ਗੋਡਿਆਂ ਦੀ ਸਰਜਰੀ ਆਦਿ ਮੁਲਤਵੀ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋੜ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਵੀਡੀਓ ਕਾਨਫਰੰਸਿੰਗ ਜਾਂ ਹੋਰ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਮੀਡੀਆ ਰਾਹੀਂ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ।
ਬਜ਼ੁਰਗ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਲਈ ਮਾਨਸਿਕ ਤੰਦਰੁਸਤੀ ਬਾਰੇ ਸਲਾਹ: ਬਜ਼ੁਰਗ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਸਮਾਜਕ ਦੂਰੀਆਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਲਗਾਤਾਰ ਘਰ ਵਿੱਚ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਤੇ ਗੁਆਂਢੀਆਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਇਕਠਾਂ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ, ਇੱਕ ਸ਼ਾਂਤਮਈ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ, ਪੁਰਾਣੇ ਸ਼ੌਕ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਚਿੱਤਰਕਾਰੀ, ਸੰਗੀਤ ਸੁਣਨਾ, ਪੜ•ਨਾ ਆਦਿ, ਇਕੱਲੇਪਣ ਜਾਂ ਬੋਰਿੰਗ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਭਰੋਸੇਮੰਦ ਸਰੋਤਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।ਤੰਬਾਕੂ, ਸ਼ਰਾਬ ਅਤੇ ਹੋਰ ਨਸਆਿਂ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਮਾਨਸਿਕ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਦਿਨ ਵੇਲੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨੀਂਦ ਆਉਣਾ, ਜਵਾਬ ਨਾ ਦੇਣਾ, ਅਣਉਚਿਤ ਗੱਲ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਨੂੰ ਪਛਾਣਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥਾ ਆਦਿ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣ ਤੇ ਨੇੜਲੀ ਡਾਕਟਰੀ ਸਹੂਲਤ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰੋ।
ਨਿਰਭਰ ਬਜ਼ੁਰਗ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਦੇਣ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ ਸਲਾਹ: ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਬਜ਼ੁਰਗ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜਨ ਅਤੇ ਹਮਦਰਦੀ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਭਾਵੇਂ ਬਜ਼ੁਰਗ ਨਾਗਰਿਕ ਮਾੜੇ ਮੂਡ / ਪ੍ਰਤੀਰੋਧੀ ਮੂਡ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਬਜ਼ੁਰਗ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਨਿਰਧਾਰਤ ਢੰਗ ਅਨੁਸਾਰ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਧੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਬਜ਼ੁਰਗ ਨਾਗਰਿਕ ਤੇ ਹਾਜ਼ਰੀ ਭਰਦੇ ਹੋਏ ਕੱਪੜੇ ਦੇ ਮਾਸਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਨੱਕ ਅਤੇ ਮੂੰਹ ਢਕਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਮਾਸਕ ਨੂੰ ਇਸ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪਹਿਨਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਨੱਕ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਮੂੰਹ ਵੀ ਢਕਿਆ ਹੋਵੇ। ਵਰਤੋਂ ਦੇ ਬਾਅਦ ਕੱਪੜੇ ਦੇ ਮਾਸਕ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ ਸਾਬਣ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਧੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸੰਭਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਉਨ•ਾਂ ਸਤਹਾਂ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜੋ ਅਕਸਰ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਕਿੰਗ ਕੈਨ, ਵਾਕਰ, ਵ•ੀਲ-ਚੇਅਰ, ਬੈੱਡਪੈਨ ਆਦਿ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਬਜ਼ੁਰਗ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਹੱਥ ਧੋਣ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਸੰਭਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਬਜ਼ੁਰਗ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਲਈ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਹੀ ਮਾਤਰਾ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਜੇ ਬੁਖਾਰ / ਖੰਘ / ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਤਕਲੀਫ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਬਜ਼ੁਰਗ ਦੇ ਨੇੜੇ ਨਹੀਂ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਬਜ਼ੁਰਗ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਰ ਸੁੱਤੇ ਰਹਿਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਚਲਣ ਜਾਂ ਤੁਰਨ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਨੂੰ ਸਰੀਰ ਵਿਚ ਦਰਦ ਦੇ ਨਾਲ ਜਾਂ ਬਿਨਾਂ ਬੁਖਾਰ ਦੇ ਲੱਛਣ, ਨਵੀਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤ, ਨਿਰੰਤਰ ਖੰਘ, ਸਾਹ ਦੀ ਤਕਲੀਫ, ਅਸਾਧਾਰਣ ਜਾਂ ਮਾੜੀ ਭੁੱਖ, ਖਾਣ ਪੀਣ ਵਿਚ ਸਮੱਸਿਆ ਆਦਿ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਤੁੰਰਤ ਨੇੜਲੇ ਸਿਹਤ ਕੇਂਦਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ।
ਬਿਰਧ ਘਰਾਂ ਲਈ ਹੋਰ ਸਲਾਹ (ਦੇਖਭਾਲ ਦੇਣ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ ਸਲਾਹ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ): ਖਾਣਾ / ਚਾਹ ਪੀਂਦੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਹਰ ਸਮੇਂ ਨਿਵਾਸੀਆਂ ਅਤੇ ਸਟਾਫ ਵਿਚ ਘੱਟੋ ਘੱਟ 1 ਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਓ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਬਾਹਰਲੇ ਭੋਜਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਓ ਕਿ ਸਾਰੇ ਵਸਨੀਕਾਂ ਦੀ ਦਵਾਈ ਦਾ ਢੁਕਵਾਂ ਸਟਾਕ ਉਪਲਬਧ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਘਰ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸਟਾਕ ਵੀ ਹੋਵੇ। ਇਹ ਸੁਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕਰੋ ਕਿ ਡਾਕਟਰ ਬਜ਼ੁਰਗ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਬਾਕਾਇਦਾ ਜਾਂਚ ਕਰਦਾ ਹੈ ।ਕਿਸੇ ਵੱਖਰੇਪਣ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿਚ ਇਕ ਵੱਖਰੇ ਖੇਤਰ ਦੀ ਇਕੱਲਤਾ ਵਾਰਡ ਵਜੋਂ ਨਿਸ਼ਚਤ ਕਰੋ।
ਬਿਰਧ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਰੋਗਾਣੂ ਮੁਕਤ ਕਰਨ ਸਬੰਧੀ:
ਅੰਦਰੂਨੀ ਖੇਤਰ: ਦਫਤਰੀ ਥਾਂਵਾਂ ਅਤੇ ਸਾਂਝੇ ਕਮਰਿਆਂ ਸਮੇਤ ਅੰਦਰੂਨੀ ਖੇਤਰਾਂ ਨੂੰ ਹਰ ਸ਼ਾਮ ਜਾਂ ਸਵੇਰੇ ਜਲਦੀ ਸਾਫ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਸੰਪਰਕ ਦੀ ਸਤਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ਤੇ ਗੰਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਨੂੰ ਰੋਗਾਣੂ ਮੁਕਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਾਬਣ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਸਾਫ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸਫਾਈ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਕਲੀਨਰ ਨੂੰ ਡਿਸਪੋਸੇਜਬਲ ਰਬੜ ਦੇ ਬੂਟ, ਦਸਤਾਨੇ ਅਤੇ ਕੱਪੜੇ ਦਾ ਇੱਕ ਮਾਸਕ ਪਹਿਨਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਘੱਟ ਸਫਾਈ ਦੀ ਲੋੜ ਖੇਤਰਾਂ ਤੋਂ ਸਫ਼ਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰੋ ਅਤੇ ਵੱਧ ਸਫਾਈ ਲੋੜੀਂਦੇ ਸੁੱਕੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵੱਲ ਵਧੋ। ਸਾਰੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਖੇਤਰ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਦੁਆਰ, ਲਾਂਘੇ ਅਤੇ ਪੌੜੀਆਂ, ਐਲੀਵੇਟਰਾਂ, ਸੁਰੱਖਿਆ ਗਾਰਡ ਬੂਥਾਂ, ਦਫਤਰ ਦੇ ਕਮਰੇ, ਆਮ ਕਮਰੇ, ਕੈਫੇਟੇਰੀਆ ਨੂੰ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ 1% ਸੋਡੀਅਮ ਹਾਈਪੋਕਲੋਰਾਈਟ ਜਾਂ ਇਸਦ ੇਬਰਾਬਰ ਦੇ ਕੀਟਾਣੂਨਾਸ਼ਕ ਦੇ ਨਾਲ ਰੋਗਾਣੂ ਮੁਕਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਉੱਚ ਸੰਪਰਕ ਵਾਲੀਆਂ ਸਤਹਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਟੇਬਲ, ਕੁਰਸੀਆਂ, ਐਲੀਵੇਟਰ ਬਟਨ, ਹੈਂਡਰੇਲ / ਹੈਂਡਲਜ਼ ਅਤੇ ਕਾਲ ਬਟਨ, ਉਪਕਰਣ ਜਿਵੇਂ ਟੈਲੀਫੋਨ, ਪ੍ਰਿੰਟਰ / ਸਕੈਨਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਦਫਤਰ ਦੀਆਂ ਮਸ਼ੀਨਾਂ 1% ਸੋਡੀਅਮ ਹਾਈਪੋਕਲੋਰਾਈਟ ਵਿਚ ਭਿੱਜੇ ਹੋਏ ਲਿਨਨ / ਸੋਖਣ ਯੋਗ ਕਪੜੇ ਨਾਲ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੋ ਵਾਰ ਸਾਫ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ। ਟੇਬਲ ਟਾਪਸ, ਕੁਰਸੀ ਦੇ ਹੈਂਡਲਜ਼, ਪੈੱਨਜ਼, ਡਾਇਰੀ ਫਾਈਲਾਂ, ਕੀਬੋਰਡਸ, ਮਾ ਸ, ਮਾ ਸ ਪੈਡ, ਚਾਹ / ਕਾਫੀ ਡਿਸਪੈਂਸਿੰਗ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਆਦਿ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਛੂਹਣ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਾਫ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ. ਧਾਤੂ ਸਤਹਾਂ ਜਿਵੇਂ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਦੇ ਹੈਂਡਲਜ਼, ਸੁਰੱਖਿਆ ਤਾਲੇ, ਕੁੰਜੀਆਂ ਆਦਿ ਲਈ 70% ਅਲਕੋਹਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਤਹ ਨੂੰ ਮਿਟਾਉਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਿਥੇ ਬਲੀਚ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ੁਕਵੀਂ ਨਹੀਂ ਹੈ.
ਇਕ ਆਮ ਕਮਰੇ ਵਿਚ, ਜੇ ਕੋਈ ਖੰਘ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਬਿਨਾਂ ਸਾਹ ਦੇ ਨੱਕ ਜਾਂ ਮਾਸਕ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ, ਉਸਦੀ ਸੀਟ ਦੇ ਆਸ ਪਾਸ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਨੂੰ ਖਾਲੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ 1% ਸੋਡੀਅਮ ਹਾਈਪੋਕਲੋਰਾਈਟ ਨਾਲ ਸਾਫ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸਫਾਈ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿਚ ਸਫਾਈ ਵਿਚ ਵਰਤੇ ਗਏ ਉਪਕਰਣਾਂ ਨੂੰ ਸਾਵਧਾਨੀ ਨਾਲ ਸਾਫ਼ ਕਰੋ। ਸਵੱਛਤਾ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੌਰਾਨ ਵਰਤੇ ਗਏ ਸੁਰੱਖਿਆ ਯੰਤਰਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਬਣਲ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਬਾਹਰੀ ਖੇਤਰ: ਬਾਹਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹਵਾ ਅਤੇ ਧੁੱਪ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਦੇ ਕਾਰਨ ਅੰਦਰੂਨੀ ਖੇਤਰਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਜੋਖਮ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਦੱਸੇ ਮੁਤਾਬਕ ਸਫਾਈ ਅਤੇ ਕੀਟਾਣੂ-ਮੁਕਤ ਕਰਨ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਛੂੰਹਦੀਆਂ / ਦੂਸ਼ਿਤ ਸਤਹਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਟਾਇਲਟ: ਸੈਨੇਟਰੀ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਪਖਾਨਿਆਂ ਲਈ ਸਫਾਈ ਉਪਕਰਣਾਂ ਦਾ ਵੱਖਰਾ ਸੈਟ (ਐਮਪਸ, ਨਾਈਲੋਨ ਸਕ੍ਰਬਰ) ਅਤੇ ਸਿੰਕ ਅਤੇ ਕਮੋਡ ਲਈ ਵੱਖਰਾ ਸੈੱਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਟਾਇਲਟ ਦੀ ਸਫਾਈ ਕਰਦਿਆਂ ਉਨ•ਾਂ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਡਿਸਪੋਸੇਜਬਲ ਸੁਰੱਿਖਅਤ ਦਸਤਾਨੇ ਪਹਿਨਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਟਾਇਲਟ ਦੇ ਸਾਰੇ ਖੇਤਰ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਿੰਕ, ਕਮੋਡ, ਟੂਟੀਆਂ ਆਦਿ ਨੂੰ ਸਾਬਣ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਚੰਗੀ ਤਰ•ਾਂ ਸਾਫ / ਰਗੜਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ 1% ਸੋਡੀਅਮ ਹਾਈਪੋਕਲੋਰਾਈਟ ਘੋਲ ਜਾਂ ਇਸਦੇ ਬਰਾਬਰ ਦੇ ਕੀਟਾਣੂ ਨਾਸ਼ਕ ਨਾਲ ਸਾਫ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ।
ਪੈਂਟਰੀ ਨੂੰ ਦੂਸਰੇ ਦਫਤਰੀ ਸਥਾਨਾਂ ਵਾਂਗ ਸਾਫ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸਲੈਬਾਂ ਅਤੇ ਡੱਬਿਆਂ ਨੂੰ ਸਾਫ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ, ਖ਼ਾਸ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ। ਸਾਬਣ / ਡਿਟਰਜੈਂਟ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਬਰਤਨ ਡਿਸ਼ ਵਾਸ਼ ਬਾਰ / ਤਰਲ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਚੰਗੀ ਤਰ•ਾਂ ਸਾਫ਼ ਕੀਤੇ ਜਾਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਬਰਤਨਾਂ ਨੂੰ ਵਸਨੀਕਾਂ / ਸਟਾਫ ਦਰਮਿਆਨ ਸਾਂਝਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਕੱਚੇ ਫਲਾਂ / ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੇ ਸੇਵਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੋਸੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਧੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ•ਾਂ ਦੁੱਧ ਦੇ ਪੈਕੇਟ ਵਰਤਣ ਲਈ ਖੋਲ•ਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਾਬਣ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਧੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ।
ਜੇ ਇਕ ਬਜ਼ੁਰਗ / ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਦਾ ਸੰਪਰਕ ਕੋਵਿਡ -19 ਸੰਕਰਮਿਤ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਘਬਰਾਉਣ ਦੀ ਕੋਈ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਹੈਲਪਲਾਈਨ ਨੰਬਰ 104 / ਸਟੇਟ ਕੰਟਰੋਲ ਰੂਮ ਨੰਬਰ 01722920074/08872090029 ਨੂੰ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਹੋਰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਲਈ ਡਾਕਟਰੀ ਸਹੂਲਤ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਲਈ ਜਾ ਸਕੇ।
ÎਿÂਹ ਐਡਵਾਈਜ਼ਰੀ ਸਾਰੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਖੁਰਾਕ ਲੈਣ, ਹਰ ਸਮੇਂ ਸਹੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਾਲ ਅਪਡੇਟ ਰਹਿਣ , ਅਫਵਾਹਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਅਤੇ ਖਾਲੀ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਮਨੋਰੰਜਕ ਤੇ ਲਾਭਕਾਰੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੂੰ ਕੋਵੀਡ -19 ਬਾਰੇ ਸਹੀ, ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਵਿਕਸਤ “ਕੋਵਾ ਐਪ” ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਉਹ ਸਰਕਾਰ / ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਦੇ ਹੈਲਪਲਾਈਨ ਨੰਬਰਾਂ ਦੀ ਤੁਰੰਤ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ।